Servet YILDIZ, Yakup BÖLÜKBAŞ, Oğuzhan KELEŞTEMUR
ÖZET
Beton yapı uygulamalarında çok geniş uygulama alanına sahip bir malzemedir. Ancak, betonun gevrek bir malzeme olmasından dolayı bazı uygulamalarda farklı malzemeler ile desteklenmesi gereği doğmaktadır. Daha sünek bir yapı kazandırabilmek amacıyla betona katılan malzemelerden biride cam elyaftır. Cam elyaf katkısı, betonda oluşan çatlakların ani olarak yayılmasını engelleyerek beton dayanımın artışını sağlamaktadır. Bu çalışmada beton dayanım sınıfı C30 olarak belirlenmiş, farklı oranlardaki cam elyaf katkısının betonun basınç ve çekme dayanımı üzerindeki etkisini belirleyebilmek amacıyla, C30 beton sınıfında, sabit su/çimento oranına sahip 300 ve 350 dozlu beton numuneler hazırlanarak bu numunelerin ultrases geçiş hızı, basınç ve yarmada çekme dayanımları incelenmiştir. Yapılan deneysel çalışmalar neticesinde özellikle 5 ve 10
kg/m3 cam lif katkısının beton basınç dayanımına olumlu etkisi gözlenmiştir. Ayrıca, cam lif oranındaki artışa bağlı olarak betonların çekme dayanımlarında artış meydana gelirken, ultrases geçiş hızlarında da düşüşler meydana gelmiştir. Anahtar Kelimeler: Beton, Cam Elyaf, Ultrases, Basınç Dayanımı, Çekme Dayanımı
1. GİRİŞ
Beton yapı uygulamalarında geniş uygulama alanına sahip bir malzemedir. Bu geniş kullanımdan dolayı betonun özelliklerini geliştirebilmek amacıyla pek çok çalışma yapılmıştır. Betona ilave edilen farklı türdeki lifler ile elde edilen “Lif Takviyeli Beton”’lar yapılan bu çalışmalardan biridir. Lif takviyeli beton; hidrolik çimento, agrega ve süreksiz dağılmış liflerin suyla karıştırılmasıyla elde edilen kompozit bir malzeme olarak tanımlanabilir. Lif takviyeli betonların bir çeşidi olan “Cam Lif Takviyeli Beton” ise cam lif, çimento, agrega ve su karışımından oluşan bir malzemedir [1]. Cam lif takviyesi, betonda erken dönemde oluşacak mikro çatlakların gelişimini engelleyerek veya geciktirerek betonun çekme dayanımını ve tokluğunu arttırmak amacıyla kullanılmaktadır [2,3]. Yıldız [4], cam lif katkılı beton borular ile ilgili yaptığı çalışmada, cam lifli boruların kırılma yüklerinin, lifsiz boruların kırılma yüklerinden fazla olduğunu belirtmiştir. Cam lifin, betonun mekanik özelliklerine olan etkisi beton içerisinde bulunan lif oranına, su/çimento oranına, boşluk oranına, lif dayanımına ve lif uzunluğuna bağlıdır. Burada dikkat edilmesi gereken diğer bir etken ise lif narinlik oranıdır. Bu oran lif boyunun, lif çapına oranı olarak tanımladır. Soroushian ve Bayasi, [5] yaptıkları çalışmada karışıma eklenen liflerin narinlik oranlarının büyük olması durumunda taze betonun işlenebilirliğini azalttığını belirtmişlerdir. Bu çalışma, 300 ve 350 dozlu üretilen beton numunelerin mekanik dayanımları üzerine cam elyaf katkısının etkisini belirleyerek, yapay sınır ağlarıyla (YSA) modellenmesini amaçlayan bir projeye ait deneysel verilerin bir bölümünü içermektedir.